2021/12/07

Ohe-zimitzen itzulera

 


Naturzalea naizen aldetik aspalditxo hasi nintzen  ziztatzaileekin harremanetan. Eltxoak, ezparak eta batez ere akainak izan ditut zorigaitzeko lagun. 

Bada erne, izan ere badirudi ohe-zimitzak ere hortxe ditugula bere garaian izan zuten protagonismoa berreskuratzen. Aitari entzunda nion Sevillako koarteletan ia gauero koltxoiak astindu behar zituztela, baina niri oraindikan ez zait tokatu ezta ikustea ere. Beraz harriduraz eta horrelako mirespen moduko batez hartzen ditut ohe-zimitzen berri ematen dituzten komunikabideak.

Cimex lectularius da gure protagonistaren izena. Badirudi izkutuan eman dituen urte guzti hauetan pestizidiekiko erresistentzia lortu eta bidaiatzeko modaz eta globalizazioaz  baliatzen ari da mundu osoan hedatzeko.

Ematen du naturak beste partida bat irabaziko diola gizaki ahaltsuari


Espainian ia desagertutzat jotzen ziren izurrite batzuk, hala nola zimitzak, ugaritu egin dira berriro, altzarien inportazioengatik eta nazioarteko bidaiengatik. Intsektu horien presentzia berriaren ondorioz,% 10 eta% 20 artean handitu da horiek desagerrarazteko zerbitzuen eskaera, Izurriteak Kontrolatzeko Enpresen Elkarte Nazionalak (Anecpla) egindako azterlan baten arabera.

Izurritea handitzen ari da autonomia-erkidego guztietan, baina hazkunde “nabarmena” izan du Kanarietan eta Mediterraneoan; izan ere, kontrol-enpresek emandako zerbitzuak %50 eta %90 artean hazi dira, hurrenez hurren. Gehikuntza Done Jakue Bidean eta Costa del Solen gertatu zen lehenik, eta ostalaritzako establezimenduak “bereziki zaurgarriak” izan dira, Anecplako zuzendari nagusi Milagros Fernández de Lezetak azaldu duenez. Izan ere, Done Jakue Bidearen Adiskideen Elkarteen Espainiako Federazioak erabaki zuen aurreko abenduan garbiketa-arau prebentiboen protokoloa sortzea, aterpetxeetan zimitzak egotearen aurka borrokatzeko.

Fernándezek adierazi zuenez, herrialde batzuetatik besteetara mugitzen diren bidaiarien mugimendua, infektatutako produktuekin edo arroparekin, eta atzerrian erosten den eta kutsatuta dagoen altzarien trukea dira hedapen horren faktoreetako batzuk. Elkarteko kide diren 290 enpresei bidalitako galdetegi batean oinarrituta egin da txostena, eta ekipajea, koltxoiak eta oheko arropa dira ernalketaren arrazoi nagusiak. Anecplaren zuzentarauak gomendatu zuen, ugalketa hori saihesteko neurri gisa, ez inportatzea produktuak aldez aurretik koarentena pasatu gabe, arropa astindu maleta prestatu aurretik eta itzulera bidaiari ekin aurretik, edo koltxoiak edo oheko arropak botatzea.

“Hoteletako langileek txinparta-arrastoak detektatzeko gai izan behar dute”, esan zuen Fernándezek. Gainera, higiene-osasun neurri gisa proposatu zuen gela bateko sabanak poltsa bereizi batean jartzea eta oso tenperatura altuan garbitzea. Lau eta bost izarreko hotelak dira izurrite horren kontrola gehien eskatzen dutenak, eta horrek ez du esan nahi horietan direnik zimitz-arazo gehien. “Gertatzen dena da bezeroa zorrotzagoa dela, lehenago antzematen dela eta profesionalen zerbitzua behar dela”, azaldu zuen.

Koltxoiak, gau-mahaitxoak eta moldurak dira gauez jarduten duten intsektu hauek bizi diren lekurik ohikoenak. Odolez elikatzean, batez ere gizakiak eragindakoak, atseden-lekuetatik hurbil ezkutatu ohi dira. Zimitzek gaixotasunik transmititzen ez duten arren, haien ziztadak “usaingabeak eta hautemanezinak” larruazalaren narritadura, infekzio sekundarioak izateko arriskua, deserosotasuna eta insomnioa eragiten ditu.